Kalkulator dipolowy

Moment dipolowy w chemii i fizyce – szybkie obliczenia i konwersje.

  • Bez rejestracji
  • Szybkie działanie
  • Operacje w pamięci
Przewodnik krok po kroku

Zero back-endu, 100% lokalnie.

Kalkulator dipolowy

Tryby: 1) Moment p = q·d i konwersja do Debye. 2) Far‑field: E i V dla p, r, θ. 3) Near‑field: dokładne E i V dla dwóch ładunków ±q w odległości s (oś lub równik). 4) Moment siły τ = pE sinφ oraz U = −pE cosφ.

Moment p = q·d

Far‑field (punktowy dipol)

Near‑field (dwa ładunki)

Moment siły i energia

Kalkulator momentu dipolowego – oblicz siłę pola i separację ładunków

Oblicz moment dipolowy cząsteczki lub układu dwóch ładunków elektrycznych. Kalkulator dipolowy pozwala wyznaczyć wartość wektorową momentu, jego kierunek oraz siłę pola elektrycznego w punkcie. Doskonały dla studentów fizyki, chemii, elektrostatyki i nanotechnologii.

moment dipolowy dipol elektryczny pole elektryczne ładunek odległość fizyka chemia elektrostatyka

Uruchom kalkulator momentu dipolowego Zobacz wzory i przykłady

Co to jest moment dipolowy

Moment dipolowy (p) to wektorowa wielkość fizyczna opisująca rozdzielenie ładunków dodatnich i ujemnych w układzie. Im większy moment, tym silniejsze pole elektryczne wytwarzane przez dipol i większa jego zdolność do oddziaływania z innymi cząstkami. W chemii moment dipolowy decyduje o polarności cząsteczek, a w fizyce – o charakterze pola elektrostatycznego.

Podstawowy wzór na moment dipolowy


p = q · d

gdzie:
p – moment dipolowy [C·m]  
q – wartość ładunku [C]  
d – odległość między ładunkami [m]
  

Wektor momentu dipolowego skierowany jest od ładunku ujemnego do dodatniego. Wartość zależy liniowo od ładunku i odległości między nimi, dlatego nawet mały ładunek przy dużym rozdzieleniu może generować znaczny moment.

Pole elektryczne wytwarzane przez dipol


E = (1 / 4πε₀) · (p / r³) · (2cosθ · r̂ + sinθ · θ̂)
  

Natężenie pola dipolowego maleje z sześcianem odległości (1/r³). W kierunku osi dipola pole ma największą wartość, a w płaszczyźnie prostopadłej – jest słabsze o połowę.

Jednostki momentu dipolowego

Jednostka Symbol Równoważność
Kulombometr C·m Jednostka SI
Debye D 1 D = 3.33564×10⁻³⁰ C·m
Statcoulomb·cm esu·cm 1 esu·cm = 10⁻¹⁸ C·m

Jak korzystać z kalkulatora

  1. Podaj wartość ładunku w kulombach (C) lub mikro-/nano-kulombach.
  2. Wpisz odległość między ładunkami w metrach.
  3. Kliknij Oblicz – otrzymasz moment dipolowy w C·m i Debye.
  4. Możesz także wprowadzić kąt i odległość, aby obliczyć pole dipolowe.

Przykłady obliczeń

Układ dwóch ładunków ±1 µC

q = 1×10⁻⁶ C, d = 0.05 m → p = 5×10⁻⁸ C·m = 1.5×10²² D.

Cząsteczka wody H₂O

Moment dipolowy = 6.17×10⁻³⁰ C·m = 1.85 D.

To klasyczny przykład polarnej cząsteczki.

Cząsteczka HCl

Moment dipolowy = 3.6×10⁻³⁰ C·m = 1.08 D.

Pole w osi dipola jest silniejsze niż w płaszczyźnie prostopadłej.

Układ mikroskopowy

q = 2×10⁻⁹ C, d = 0.02 m → p = 4×10⁻¹¹ C·m = 1.2×10¹⁹ D.

Wzory powiązane


Energia dipola w polu elektrycznym:
U = -p · E · cosθ

Moment siły działający na dipol:
M = p × E
  

Dipol w polu elektrycznym ustawia się w taki sposób, by jego moment był równoległy do kierunku pola – wówczas energia układu jest minimalna.

Najczęstsze pytania (FAQ)

Jak przeliczyć Debye na kulombometry?

1 D = 3.33564×10⁻³⁰ C·m. Wystarczy pomnożyć wartość w Debye przez ten współczynnik.

Jakie są typowe wartości momentu dipolowego cząsteczek?

Dla cząsteczek polarnych: 0.5–5 D, dla niepolarnych: ~0 D.

Czy kalkulator działa dla dipoli magnetycznych?

Nie, dotyczy wyłącznie dipoli elektrycznych. Dla magnetycznych obowiązuje analogiczna zasada, lecz inne jednostki (A·m²).

Czy moment dipolowy może być zerowy?

Tak – w cząsteczkach symetrycznych, gdzie środek ładunku dodatniego pokrywa się z ujemnym.

Zastosowania momentu dipolowego

  • Określanie polarności cząsteczek chemicznych.
  • Analiza oddziaływań międzycząsteczkowych.
  • Modelowanie pól elektrostatycznych w nanostrukturach.
  • Obliczenia energii potencjalnej w polu elektrycznym.
  • Projektowanie materiałów dielektrycznych i sensorów.

Podsumowanie: Kalkulator momentu dipolowego umożliwia szybkie obliczenie siły oddziaływania między ładunkami i wartości momentu w układzie elektrycznym. Pozwala analizować zarówno proste układy fizyczne, jak i złożone cząsteczki polarne w chemii i materiałoznawstwie.

Oblicz moment dipolowy